Home Home Home Mapa Wyszukiwarka Drzew Drzewo Losowe

ŚWIERK POSPOLITY
(Picea abies)


Świerki to obok jodeł najwyższe drzewa rosnące w Polsce. A te rosnące w Puszczy Białowieskiej są szczególnie okazałe. Największe rozmiary, tu w białowieskiej kniei, osiągają rosnąc w towarzystwie olbrzymich dębów, sosen i lip. Kwestią dyskusyjną jest maksymalna wysokość białowieskich świerków. Jedne źródła wspominają o 52 metrach a inne nawet o 57 metrach wysokości,
 
Niedyś najwyższy świerk w BPN miał mieć rzekomo 50m wys.
(lata 70-te XXw.)
przy wieku maksymalnym 300 lat. Trzeba jednak zaznaczyć, że do tej pory badania kompleksowe w tej kwestii nie były prowadzone.

Odnośnie wysokości białowieskich świerków krąży wiele, często nie do końca sprawdzonych, opowieści. Jedna z nich mówi, że zmierzony - już ścięty - potężny świerk miał mieć 55 metrów wysokości, ale w tej samej historii opowiedzanej przez inną osobę wysokość tego świerka wynosiła "zaledwie" 49,5 m. W sumie więc tak naprawdę nie wiadomo ile faktycznie miał ten świerk wysokości. Inna opowieści dotyczy wysokości guzowatego świerka rosnącego przy trasie turystyczne (obecnie drzewo martwe) - według przewodników białowieskich drzewo to miało mieć 50 m wysokość, ale też nie wiadomo czy podawana przez nich wysokość odnosiła się do tego konkretnego drzewa, czy przewodnicy oprowadzający wycieczkę, stojąc pod tym świerkiem podawali liczbę 50 m, aby zwiedzającym uzmysłowić ogólnie jak wysokie mogą być świerki w Puszczy Białowieskiej. Tego tak naprawdę nie wiem.

 
Obecnie najwyższy świerk
wys.51,8m, obwód:323cm
W sumie do tej pory na terenie BPN zmierzyłem przy użyciu klinometra i dalmierza laserowego kilkadziesiąt świerków, z których ok. 20% to były drzewa o wysokości przekraczającej 45 metrów. Najwyższy do tej pory zmierzony przeze mnie świerk miał 51,8 m wysokości (pomiar dalmierzem laserowym) przy obwodzie pnia - 323 cm. Dodatkowym atutem tego drzewa jest jego ładna kolumna pnia i zgrabna korona.

Sprawa obwodu pnia puszczańskich świerków jest mniej dyskusyjna - ale i w teh jwestuu też są pewne wątpliwości. W swojej książce "Lasy Białowieży" prof. Paczoski wspomina o świerku, którego średnica pnia wynosiła 130 cm (czyli ok.410cm obowdu) - i to jak najbardziej odpowiada informacja zawartym w innych źródłach. Natomiast wiele kontrowersji budzi informacja

 
Obecnie najgrubszy świerk
obw.:484 cm (2011r.)
zawarta w książce prof. Karpińskiego "Puszcza Białowieska i Park Narodowy w Białowieży". Na jednym ze zdjęć w tej książce pokazany jest potężny świerk. Widać, że drzewo jest olbrzymie, ale czy tak olbrzymie jak podaje prof. Karpiński? Według informacji pod zdjęciem świerk ten miał mieć 520 cm obwodu pnia - co byłoby absolutnym białowieskim rekordem wszech czasów. Jednak bliższa analiza zamieszczonego zdjęcia i porównanie go z postaciami ludzkimi widocznymi obok drzewa na zdjęciu wskazuje, że świerk ten ma jednak znacznie cieńszy pień. Ostrożnie szacując można przyjąć, że obwód pnia drzewa wynosił 360-410cm. - ewentualnie biorąc pod wagę możliwość wstawienia niewłaściwej cyfry - 420(?). Zwłaszcza, że w żadnej innej pracy profesor już ani razu nie wspomina o tym świerku.

 
Świerk z książki Karpińskiego miał mieć rzekomo
520cm obw. pnia
Obecnie udział świerka w drzewostanach BPN ulega stopniowemu zmniejszeni, ale nadal rośnie tu wiele potężnych świerków - rozmiarami wcale nie ustępującymi tym , o których wspominali wcześniejsi badacze parku. Dokonany przeze mnie pomiar obwodu pnia na wysokości piersi jednego ze świerków z terenu Białowieskiego Parku Narodowego wykazał 484 cm (u podstawy 670cm - 2012r.) i jest to najgrubszy świerk, pomijając ten wątpliwy ze zdjęcia prof. Karpińskiego, który został zinwentaryzowany na terenie Parku od czasu jego utworzenia . Do niedawna o podobnym obwodzie pnia rosół jeszcze jeden świerk w oddz..369, ale ok. 2005 roku drzewo to uschło. Obecnie na obszarze BPN rosną 6 żywych świerków, których obwód przekracza 4 m. Można śmiało powiedzieć, że nigdzie indziej na niżu w Polsce, a może nawet w całej niżowej Europie, drzewa tego gatunku nie osiągają takich rozmiarów.

Do niedawna podawano dość powszechnie, że z łatwością świerki białowieskiej przekraczają 300 lat - jednak teraz coraz bardziej za max. pułap wieku białowieskich świerków przyjmuje się 250 lat


Crosstalk
Wszelkie prawa zastrzeżone - Janusz Korbel i Tomasz Niechoda